Gespreksonderwerpen
We hebben het over de Nieuwe Tijd (1500-1800) in Nederland en Europa. Over Columbus en de Nederlandse ontdekkingsreizen, de VOC en over de paalworm die de schepen bedreigde, over de Tachtigjarige Oorlog, het Wilhelmus en Hugo de Groot.
De kunst uit de Gouden Eeuw komt langs en het dagelijks leven in die tijd. De slavernij vormt een donkere bladzijde in de Nederlandse geschiedenis. Wat spreekt u aan bij deze onderwerpen? Bent u wel eens gediscrimineerd of respectloos behandeld? Wat deed dat met u? Vindt u het belangrijk anderen respectvol te behandelen? Hoe doet u dat en wat vindt uw kind daarvan? Heeft u uw kind respect meegegeven? Hoe respectvol is de relatie tussen u en uw kind? Wat vindt u daar beiden van? Kunt u daar nog iets in verbeteren?
Boeken
Bloedgeld
Simone van der Vlugt
Lemniscaat
1653. De 18-jarige Reinout van Veghel mag vervroegd uit de gevangenis als hij aanmonstert op een schip van de Verenigde Oostindische Compagnie naar Indië. Het leven aan boord is zwaar; er is niet genoeg vers water en eten is schaars. Omdat de kapitein de reis zo snel mogelijk wil afleggen, besluit hij onderweg naar Kaap de Goede Hoop de Kaapverdische eilanden niet aan te doen om vers water en voedsel in te slaan. Als er mensen sterven aan scheurbuik komt de bemanning in opstand – muiterij!
De Barre Tocht
Frank Herzen, P. & Pieké, A.
‘De Halve ‘Maen’ van schipper Henry Hudson én ‘De Zeven Provinciën’ van admiraal Michiel de Ruyter zijn de beroemdste schepen in onze geschiedenis. Over één van de vier tochten van de Engelse kapitein en ontdekkingsreiziger Hudson gaat dit onderhoudend geschreven boek. Tweemaal had Hudson, in dienst van een Engelse handelscompagnie, al vergeefs geprobeerd de noordoostelijke doorvaart naar Indië en China te vinden. Ditmaal waagt hij, het is 1609, een nieuwe poging. In opdracht van de VOC moet hij de recente tocht van Heemskerk en Barentsz overdoen, en zo mogelijk voortzetten. Ook deze keer lukt het weer niet.
Muiterij en schipbreuk – de voc
Sunny Jansen
Als de 13-jarige scheepsjongen Harmen aan boord van het VOC-schip Batavia bij toeval ontdekt dat een groepje zeelui een muiterij beraamt, zwijgt hij uit angst niet geloofd te worden. Deel uit de serie ‘Terugblikken’*, waarin belangrijke gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis in verhaalvorm geschreven zijn, vanuit het perspectief van een kind. Het boek beschrijft de belevenissen van Harmen (ik-figuur), zijn broertje en twee andere jongens, die in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie hun eerste zeereis naar Batavia maken. Er wordt een goed beeld geschetst van de harde werkelijkheid aan boord en alle facetten van het zeemansleven komen aan bod. De schrijfstijl is helder en direct. Er zijn veel dialogen en de woordkeuze is ruim. Normale druk, leesniveau AVI-M6. Zwart-witillustraties in grijstinten verduidelijken de tekst. Het boek begint met een tijdlijn en een vaarroutekaart en sluit af met verantwoording van feiten, vijf pagina’s historische informatie over de VOC – met kleurenfoto’s – en een pagina met verwijzende websites en musea. Een toegankelijk en spannend boek. Vanaf ca. 8 jaar.
De gouden dolk
Thea Beckman
Historische jeugdroman, waarin de hoofdpersoon Jiri, de 15-jarige zoon van een Bourgondische dorpssmid, deelneemt aan de tweede kruistocht, die in de twaalfde eeuw vanuit Frankrijk naar het Heilige Land Palestina vertrekt. Een oud kruidenvrouwtje doet Jiri de voorspelling, dat hij in het bezit zal komen van een Gouden Dolk en oog-in-oog zal komen te staan met de beruchte Palestijnse heerser Nour-ed-din, die in het bezit is van zo’n gouden dolk. Tijdens de ruim drie jaar durende tocht doorstaat Jiri vele gevaren, ontmoet hij zijn grote liefde en komt ten slotte behouden thuis. De voorspelling komt echter heel anders uit, dan Jiri gedroomd heeft.
De hut van oom Tom;
Harriet Beecher Stowe
Beroemd, historisch, op ware gebeurtenissen berustend verhaal over het leven van een aantal slaven in Noord-Amerika in de eerste helft van de 19e eeuw. Hoofdpersoon is de neger Tom (leeftijd is onduidelijk), wiens belevenissen bij de diverse plantage-eigenaren verteld wordt. Vooral de laatste, Simon Legree, maakt Tom’s leven tot een ware hel. Slechts zijn geloof in God houdt Tom overeind.
Alleen op de wereld
Hector Malot
Alleen op de wereld vertelt het verhaal van de vondeling Rémi. Tot zijn achtste jaar woont hij bij zijn pleegmoeder Barberin, daarna wordt hij verkocht aan Signor Vitalis, een straatmuzikant die met zijn dieren van dorp naar dorp trekt. Onderweg bouwt Rémi een warme vriendschap op met het aapje Jolie-Coeur. Wanneer zijn kameraadje sterft aan longontsteking en Vitalis kort daarna ook, is Rémi gedwongen alleen verder te gaan. Na vele omzwervingen en talloze ontberingen komt hij eindelijk achter het geheim van zijn afkomst en vindt hij zijn echte moeder.
Game
Een strategische videospelreeks waarin spelers een beschaving opbouwen vanaf het prille begin van de mensheid tot de verre toekomst. Spelers kiezen een leider en leiden hun beschaving door verschillende tijdperken, waarbij ze steden bouwen, technologieën ontwikkelen, diplomatie bedrijven en oorlog voeren. Het doel is om dominantie te bereiken door middel van militaire overwinningen, technologische superioriteit, culturele invloed of diplomatieke macht. De game daagt spelers uit om tactische beslissingen te nemen op sociaal, economisch en politiek niveau om hun beschaving succesvol te laten groeien en uiteindelijk het spel te winnen.
De link brengt je naar versie VI, maar alle versies zijn geschikt en bevatten weer andere volkeren uit de wereldgeschiedenis.
Films
Pocahontas
Disney’s mooist getekende Classic Pocahontas brengt in een meeslepend avontuur vol magie het legendarische verhaal over moed en vriendschap tot leven. De komst van een mysterieus schip vol engelse kolonisten, geleid door de dappere Kapitein John Smith, trekt de aandacht van Pocahontas, een beeldschone Indiaanse prinses, en haar volk. Daarmee begint een ongelofelijke reis vol humor, trouw en liefde; van de komische capriolen van de ondeugende wasbeer Meeko en de uitbundige kolibrie Flit tot de ingrijpende beslissing van Pocahontas waardoor twee werelden zullen ontstaan. Met behulp van de wijze, oude sprekende boom Grootmoeder Wilg leert Pocahontas met haar hart te luisteren en de ‘kleuren van de wind’ te volgen naar haar ware bestemming.
Pocahontas II: Reis naar een Nieuwe Wereld
Barstensvol hartstochtelijke avonturen, dappere duels en komisch kattekwaad van Meeko, Percy en Flit, vertelt Pocahontas II: Reis naar een nieuwe wereld het fascinerende verhaal van Disney’s meest geliefde heldin.In dit volledig nieuwe verhaal, met dezelfde adembenemende magie die de originele Disney Classic tot leven bracht, slaat Pocahontas een nieuwe weg in als ze aan boord gaat van een groot schip en naar Engeland zeilt! Begeleid door de charmante John Rolfe, haar uit de kluiten gewassen lijfwacht Uti en de verstekelingen Meeko, Percy en Flit begint Pocahontas aan een belangrijke vredesmissie. In de woelige winkelstraten van Londen wacht haar niet alleen een nieuwe verrassende wereld, maar tevens nieuwe streken van de sluwe Ratcliffe!
De scheepsjongens van Bontekoe
Het verhaal speelt rond 1620. Tijdens de zeereis met het koopvaardijschip van Willem Ysbrantz Bontekoe naar Oost-Indië beleven de drie scheepsjongens Hajo, Padde en Rolf veel avonturen en tegenslagen waardoor zij grote vrienden van elkaar worden.
Spellen
Spelletjes voor kinderen zijn er volop te vinden op het internet, maar zoekt u spelletjes met een educatief karakter, dan is dat tot nu toe een doolhof op het internet. Op www.leerspellen.nl krijgt u een overzicht met online spelletjes met een educatief karakter. Deze spelletjes zijn geen eigendom van www.leerspellen.nl. Het is een verzameling van educatieve spellen.
U vindt hier onder andere spellen over slavernij, Columbus, de Gouden Eeuw en over de VOC.
Spellen
Civilization
Civilization is gebaseerd op het populaire computerspel van Sid Meier! Sid Meier’s Civilization laat de spelers een complete beschaving opbouwen en door eeuwen geschiedenis loodsen.De bedoeling is om aan het einde van het spel de meest indrukwekkende beschaving te hebben. Je kunt dit bereiken door in je beurten speelstukken te verplaatsen, gevechten aan te gaan, door te handelen, het ontdekken van nieuwe technologieën, en het bouwen van nieuwe gevechtseenheden, kolonisten en vestigingen. Door het handig vermengen van economische groei, militaire macht, diplomatiek en winstgevende handel kun je de grootste beschaving ooit creëeren en het spel winnen!
Machiavelli
Er zijn 8 karakters in het spel, waaronder bijvoorbeeld een moordenaar, een dief, een priester en een bouwmeester. Aan het begin van een ronde geven de spelers de karakterkaarten door en kiest iedereen er steeds één. Als iedereen een karakter heeft, begint de ronde en komen de karakters in een vaste volgorde aan de beurt. Als je aan de beurt bent, mag je inkomen nemen of een nieuwe gebouwenkaart kiezen (je begint het spel met 4 gebouwen in je hand). Daarna mag je nog een gebouw uit je hand voor je neerleggen als je dat kunt betalen. Daarnaast mag je de functie van jouw karakter uitvoeren. Zo kan een moordenaar een ander karakter voor deze ronde uitsluiten, de koopman krijgt extra geld en de bouwmeester mag 3 gebouwen neerleggen in plaats van 1.
Carcassonne
Het Franse Carcassonne is de best behouden middeleeuwse vestingstad. De spelers zijn landheren en zetten hun horigen in om zoveel mogelijk invloed in het gebied te krijgen.
Iedere beurt trek je een landtegel die je vervolgens aanlegt aan het steeds groter wordende speelveld. Op de zojuist gelegde tegel mag je vervolgens een horige als struikrover, ridder, monnik of boer plaatsen.
Catan
Bij Kolonisten van Catan is het de bedoeling om als eerste een bepaald aantal overwinningspunten te verzamelen. Dit kun je doen door zoveel mogelijk grondstoffen te bemachtigen en deze zo tactisch mogelijk te gebruiken. Het spel speelt zich af op een eiland welke bij elk spel anders doordat je zelf bepaald waar de tegels komen te liggen. Elke tegel bevat een grondstof welke je nodig hebt om straten, dorpen en steden mee te kunnen bouwen. Ook kun je met deze grondstoffen kaarten kopen welke je kunnen helpen in het spel. Ben jij de beste handelaar? Kolonisten van Catan is een spel voor de hele familie welke voor uren speelplezier zorgt.
Uitjes
Slot Loevestein
Slot Loevestein: van verdedigingsbolwerk via staatsgevangenis en Hollandse Waterlinie naar eilandje in ‘nieuwe natuur’. Ridder Dirc Loef van Horne liet in 1361 het kasteel Slot Loevestein bouwen, daar waar de rivieren Maas en Waal samenkomen. Een prachtige plek midden in de natuur. Het Slot speelde ook in de Nederlandse onafhankelijksstrijd, de 80-jarige oorlog, een rol. Willem van Oranje liet vestingwallen aanleggen en een buitengracht uitgraven.
Later werd het Slot een gevangenis, de meest markante periode in de geschiedenis van het slot. De internationaal beroemde rechtsgeleerde Hugo de Groot zat gevangen in Slot Loevestein, maar wist te ontsnappen.
Bataviawerf
Altijd al willen weten hoe het voelt om op een VOC schip te staan? Zet dan koers naar de Bataviawerf in Lelystad. Hier ligt de authentieke reconstructie van het VOC-schip Batavia uit 1628 en wordt er gebouwd aan de replica van het grootste schip uit de 17de eeuw van Michiel de Ruyter: De 7 Provinciën.
Laat je gidsen door de wereld van de scheepsbouw in de gouden eeuw. Enthousiaste vrijwilligers maken er een spannende ervaring van. Bezoek het schip de Batavia en luister naar de mooiste verhalen. Beleef hoe de oude ambachten tot leven komen: ga af op de geur van smeedkolenvuur en maak je eigen spijker, neem een kijkje in de beeldsnijderij waar het lijkt of ambacht kunst wordt en sla een eigen touw in de tuigerij. Ben je een echte durfal? Dan kan je in de weekenden, bij goed weer, het want van de Batavia inklimmen!
NiNsee
‘Doorbreek de stilte’ is de titel van de vaste tentoonstelling in het NiNsee. Met deze tentoonstelling worden feiten onthuld over de slavernij. Het werken tijdens de slavernij, de ontmenselijking en familiegeschiedenissen komen hierin aan bod. Voor kinderen van de basisschool worden diverse educatieprogramma’s aangeboden. Leerkrachten kunnen hiervoor een lespakket aanvragen. Goede voorbereiding is voor de meeste programma’s noodzakelijk. Doe-opdrachten of een bezoek aan het Nationaal Slavernij monument, de geschiedenis passeert op verschillende manier de revue. Dat is ook het doel van NiNsee. De geschiedenis van de slavernij in Nederland onder de aandacht brengen. Dat doen ze door tentoonstellingen en educatieve programma’s, maar ook door een website vol informatie. Ontdek wie de slavendrijvers waren, hoe slaven het ervaarden en hoe de geschiedenis is verlopen. Bezoekers van het NiNsee worden uitgenodigd om na te denken over de geschiedenis, maar ook over het heden. Wat doe jij met die uitnodiging?
Rijksmuseum van Oudheden
In het Rijksmuseum van Oudheden worden archeologische vondsten bestudeerd en kun je ze bekijken. Caspar Reuvens werd begin de 19e eeuw de eerste directeur van dit museum. Het museum is gevestigd in een oud herenhuis en klooster aan het Rapenburg. De volgende vier collecties zijn te bezichtigen: Nederland, Egypte, het Nabije Oosten en de klassieke wereld (Grieken en Romeinen).
Rijksmuseum
Het Rijksmuseum is het enige museum dat iedere Nederlander kent. En waar dat door komt? Wel, misschien wel omdat Rembrandts belangrijkste werk in het Rijksmuseum pronkt: de Nachtwacht. Toeristen trekken massaal voor dit gigantische schilderij naar Amsterdams grootste museum.
Nu is maar een klein gedeelte van het museum geopend. Op zondag 14 april 2013 opent het vernieuwde Rijksmuseum zijn deuren. Het museum is dan 365 dagen per jaar geopend.
Maar er is zoveel meer! Het Rijksmuseum laat aan de hand van kunstwerken en -voorwerpen zien hoe de Nederlandse geschiedenis in elkaar zit. Amsterdam was in de Gouden Eeuw de belangrijkste wereldstad. Het Rijksmuseum heeft de eer om veel voorwerpen uit die tijd te tonen, zoals bijzondere sieraden, kasten en schilderijen.
Paleis Amsterdam
Op momenten dat leden van het Koninklijk Huis het Koninklijk Paleis in Amsterdam, in de volksmond bekend als het Paleis op de Dam, niet gebruiken, kan het publiek naar binnen. In de zomer van 1655 wordt het paleis in gebruik genomen als stadhuis. Twee eeuwen later wordt het voor eerst als paleis gebruikt door stadhouder Willem V. In 1936 wordt het paleis officieel Rijksmonument.
Maritiem Museum
Het Maritiem Museum Rotterdam hoort helemaal thuis in de havenstad Rotterdam. Dit leuke en leerzame museumuitstapje is een ervaring voor het hele gezin. Geniet van de verhalen over het verleden, heden en toekomst van de maritieme wereld met veel aandacht voor de belevingswereld van kinderen.
Maak spelenderwijs kennis met de volledig vernieuwde kinder-doe-expo ‘Professor Plons’. De allerjongste museumgasten ontmoeten Professor Plons en zijn vrienden die net terug zijn van een grote reis en alweer klaarstaan voor het volgende avontuur. Het is aan de kinderen om te helpen tijdens de voorbereidingen: vissen sorteren, schepen laden en lossen, de reisbestemming bepalen en een brand blussen. Terwijl ze heerlijk aan het spelen zijn, leren de kids alles over verschillende scheepstypen, werk in de haven en navigeren. Ook ontdekken ze hoe producten, zoals hun eigen speelgoed, per schip vanuit de hele wereld naar Nederland worden vervoerd.
Sonnenborgh
Wie meer over de sterrenhemel te weten wil komen, kan terecht bij de sterrenkijkavonden van Sonnenborgh museum & sterrenwacht. Via telescopen en andere attributen kan de bezoeker van alles te weten komen over hemellichamen, sterren en andere wetenswaardigheden.